توسط: ✅✅✅✅چورس وقرمزي مسجد ميراث ماندگارو تاريخي🌸💐🌹🌺
در دوره صفويه شهر هاي مرزي ايران به دليل حمله‌هاي مکرر نظاميان عثماني ارزش و اعتبار خود را از دست دادند و از آنجا شهر خوي نيز در منطقه مرزي دو کشور واقع بود ويران و مرکزيت آن به روستا ي چورس انتقال يافت .با رونق روستاي چورس که امنيت و آبادي آ ن از زمان سلطان خان سوء باشي آغاز و تا دوره ايوب خان و پسرش مرتضي قلي خان بزرگ ادامه يافت و با انعقاد معاهده قصر شيرين ( ذهاب ) در سال 1049 ه ق ، با صلح نسبي که ميان دو کشور ايجاد شد با رونق راههاي تجاري قديم ( جاده خوي ، طرابوزان شاخه‌اي از جاده ابريشم ) چورس از اين رونق اقصادي بهره‌ها برده و بنا هايي در آن روستا ساخته شد که از بنا هاي زيباي آن دوره مي‌توان به مسجد اقعي ( قرمزي مسجد ) چورس اشاره نمود . تارونيه ، بازرگاني و جهانگرد مشهور فرانسوي در دوره صفويه با مشاهده چورس درباره عظمت آن مي‌نويسد : ( از کوتيکار مي‌رود به خلوت به کوجيا به دارکاون به سليمان سرا اين چهار مکان آخري عبارت است از 4 کاروانسرا که بالنسبه راحت هزتند از سلمان سرا مي‌روند به کورس و بيگ آن خراج گذار شاه ايران است و در قلعه‌اي کهنه در دو کيلومتري آن اقامت دارد و در آنجا بايد براي هر مال التجاره 9 عباسي حق گمرگ ادا کرد و بعلاوه سوغات براي بيگ عبارت است از چند کله قند و جعبه‌هاي شيريني و کوزه‌هاي مربا ، زيرا که تعارف نقدي خلاف احترام است و بشرافت بيگ بر مي‌خورد در کورسشراب خوب يافت مي‌شود و ازآنجا به دو هاقلي ( اوغلي ) …. ( 2 ) ( 3 ) صلح قصر شيرين با دولت عثماني آرامش نسبي در ايران برقرار کرد و کاروانهاي تجاري از راه عثماني نويد رونق اقتصادي را براي چورس داده و باعث عمران و آبادي منطقه گرديد.
مشخصات مسجد مرتضي قلي خان معروف به ( قرمزي مسجد ) در روستاي چورس : مسجد بنايي است به طول و عرض 19 * 91 متر و با زير بنايي به مساحت تقريبي 360 متر مربع داراي چهار ستون سنگي در داخل مسجد که طاقها و گنبد هاي مسجد بر روي اين ستونها استوار است تماماً سنگي و به صورت هشت بعدي و در بالاي ستونها چهار بعدي و بزرگتر مي‌باشد ارتفاع هر ستون 2 متر و محيط ستونها در پايين 60/2 و در بالاي ستون 33/3 متر مي‌باشد ارتفاع سقف ازکف مسجد در محل قوس هر ستون و ديوار 4 متر و در وسط گنبد ها حدود 6 متر مي‌باشد کنده کاري مختصري نيز که به ستونها شکل يک گل را مي‌دهد ديده مي‌شود طاق مقرنس مسجد از آجر پخته ساخته شده و ديوار هاي ضخيم آن از درون مسجد از سنگ به « قرمزي مسجد » ناشي از همين قرمز رنگ بودن تمام آجرها مي‌باشد .
